
Sự ngang tầm mắt với trẻ trong can thiệp cho trẻ rối loạn phát triển
Trong quá trình can thiệp cho trẻ rối loạn phát triển, từng chi tiết nhỏ trong cách tiếp cận đều có ý nghĩa quan trọng. Một trong những kỹ thuật tưởng chừng đơn giản nhưng lại mang lại hiệu quả lớn là ngồi ngang tầm mắt với trẻ.
1. Ý nghĩa của việc ngang tầm mắt với trẻ
• Tạo sự kết nối: Khi giáo viên hoặc phụ huynh ngồi ngang tầm mắt, trẻ cảm nhận được sự chú ý và tôn trọng. Điều này giúp trẻ dễ mở lòng, sẵn sàng giao tiếp hơn.
• Tăng cường tương tác xã hội: Việc duy trì giao tiếp bằng mắt giúp trẻ học cách chú ý, nhận biết cảm xúc và bắt chước nét mặt. Đây là kỹ năng nền tảng trong phát triển ngôn ngữ và kỹ năng xã hội.
• Giảm căng thẳng cho trẻ: Trẻ rối loạn phát triển thường nhạy cảm với môi trường. Nếu người lớn đứng cao, trẻ có thể cảm thấy bị áp lực hoặc đe dọa. Ngồi xuống ngang tầm giúp không gian an toàn và thoải mái hơn.
• Tạo điều kiện cho dạy-học hiệu quả: Khi tầm nhìn đồng mức, trẻ dễ tập trung vào đồ vật, tranh ảnh hoặc dụng cụ can thiệp mà người lớn đang sử dụng.
2. Cách thực hiện trong thực tế
• Ngồi hoặc quỳ xuống ngang với ánh mắt của trẻ, nhất là trong lúc bắt đầu buổi học hoặc trò chuyện.
• Giữ khoảng cách vừa phải để không làm trẻ khó chịu, nhưng vẫn đủ gần để tạo cảm giác thân thiện.
• Duy trì ánh mắt tự nhiên: không ép trẻ phải nhìn chằm chằm, mà khuyến khích bằng nét mặt vui vẻ, khích lệ.
• Kết hợp với lời nói và cử chỉ: ví dụ, gọi tên trẻ, chỉ vào đồ vật, hay cười khi trẻ có phản hồi.
3. Lợi ích lâu dài
Việc duy trì sự ngang tầm mắt với trẻ không chỉ là một kỹ thuật giao tiếp, mà còn là nguyên tắc nhân văn trong giáo dục đặc biệt: đặt mình vào thế giới của trẻ, hiểu trẻ từ góc nhìn của chính trẻ. Nhờ đó, trẻ cảm thấy được tôn trọng, có động lực hợp tác, và dần phát triển các kỹ năng cần thiết để hòa nhập cộng đồng.
Theo Ms Trần Ngát - GĐ TT Trí Đức Việt